134 Π. ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ
17.1.2007
Δαιμονικοί πειρασμοί πολιορκούσαν αυτήν την μεγαλομάρτυρα Μαύρα, γύρω στο 283 μ.Χ. Καθώς αργοπέθαινε πολύ βασανιστικά πάνω στο Σταυρό για την πίστη της στο Χριστό. Εννιά ολόκληρα μερόνυχτα έμεινε σταυρωμένη πριν παραδώσει την ψυχή της στα χέρια του Κυρίου, όπως άλλωστε και ο σύζυγός της Άγιος Τιμόθεος, που ο ένας ενίσχυε τον άλλον στη βασανιστική αυτή πορεία, αφού ήσαν κρεμασμένοι και καρφωμένοι για εννιά ολόκληρες μέρες.
Την πρώτη νύχτα που προσηύχετο με πόνο ψυχής και σώματος η Αγία Μαύρα, για να δώσει υπομονή και αγωνιστικό κουράγιο και σ’ αυτήν και στον σύζυγό της, βλέπει ξαφνικά να την ζυγώνει ένας άνθρωπος χαμογελαστός. Με παιδιάστικη όψη που κρατούσε στα χέρια του ένα ποτήρι γεμάτο μέλι και γάλα. Το πλησίασε στα χείλη της και της είπε γλυκά :
-Πάρτο και απόλαυσέ το, για σένα τόφερα, θα σε τονώσει.
Μα η Αγία που προσηύχετο αδιαλείπτως, δεν έσπευσε να δεχτεί αυτήν την προσφορά, και ρώτησε:
- Ποιος είσαι;
- Α, ο άγγελος του Θεού είμαι.
-Αν είσαι τέτοιος που λες, έλα να κλάψουμε μαζί και να προσευχηθούμε στον Χριστό, που πέθανε για μας πάνω στο Σταυρό.
Εκείνος έκανε πως δεν κατάλαβε και γύρισε την συζήτηση αλλού.
- Ξέρεις κάτι; της λέει. Βλέποντας εσένα και τον άντρα σου πάνω στο Σταυρό, δίχως τροφή και νερό σε λυπήθηκα, θα τα καταφέρεις άραγε να συνεχίσεις;
Της έβαλε μέσα δίλλημα τώρα.
- Θα αντέξεις στα βασανιστήρια; Θα αντέξεις αυτήν την αιμορραγία του σώματος, του αίματος και των τόσο δυνατών πόνων;
- Ποιος σε έστειλε να μου τα πεις αυτά, τον ρώτησε εκείνη, με ασφαλώς με αδύνατη φωνή. Δεν ξέρεις ότι με την υπομονή και την προσευχή σιγά σιγά τώρα μαζί με τον άντρα μου πορευόμαστε προς τον ουρανό;
Και δίχως να πει τίποτε άλλο άρχισε να προσεύχεται λέγοντας "Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησέ με και σώσε με με τη Χάρη Σου, Συ που είσαι ο μόνος αληθινός Θεός."
Είδε τότε τον άγνωστο επισκέπτη να στρέφει το πρόσωπό του προς την Δύση και να γίνεται άφαντος. Κατάλαβε, ο άγγελος δεν ήταν παρά ένας μοχθηρός δαίμονας που είχε έλθει αυτές τις τελευταίες στιγμές, για να την κλονίσει στην πίστη της, να την παραπλανήσει.
Σε λίγο όμως, ή άλλη μέρα, την επισκέφθηκε κάποιος άλλος. Αυτός την πήρε τάχα στα χέρια του, και την έφερε σ’ ένα πλατύ ποτάμι. Ανάμεσα στις όχθες αυτού του ποταμιού κυλούσε πάλι μέλι και γάλα.
- Σκύψε και πιες όσο λαχταράς, της ψιθύρισε ο καινούργιος αυτός δήθεν ευεργέτης. Είσαι ξερή πλέον από τη δίψα. Ακόμα και ο Κύριος πάνω στο Σταυρό φώναξε «Διψώ».
Στην δελεαστική του αυτή προσφορά, αυτή αποκρίθηκε:
- Δεν πρόκειται να γευθώ νερό ή άλλο ποτό, αν τα χείλη μου δεν ακουμπήσουν στο Ποτήρι του Εσταυρωμένου Ιησού Χριστού, διότι έχει μέσα σ’ αυτό το Αίμα Του που προσφέρει ζωή, αιώνια ζωή.
Ο άγνωστος έσκυψε στο ποτάμι, άπλωσε τις παλάμες του και ήπιε. Αμέσως όμως το μέλι και το γάλα χάθηκαν από μπροστά της, το ποτάμι κατέβαζε λάσπη πλέον, μια λάσπη κόκκινη, κοκκινόμαυρη από αίμα και σάπιο χώμα. Την ίδια στιγμή ο δαίμονας εξαφανίστηκε, και η Αγία ξαναβρέθηκε κρεμασμένη στο Σταυρό της.
Μία φοβερή απάτη του δαίμονος, και .. πότε; την ημέρα την ενάτη της σταυρώσεώς της. Και πριν παραδώσει την ψυχούλα της, η ευλογημένη αυτή Αγία Μεγαλομάρτυς Μαύρα στο Χριστό.
Τότε ακριβώς, μετά τις απάτες αυτές των δαιμόνων, ήλθε άγγελος Κυρίου που πλημμύρισε ολόκληρη την ψυχοσωματική της ύπαρξη, από ανέκφραστη γλυκύτητα. Με εσωτερική τη βεβαιότητα ότι αυτή η εμφάνιση ήτο μια ζωντανή πραγματικότητα. Ήταν όντως άγγελος Κυρίου, σταλμένος από το Θεό, που της απεκάλυψε τον θρόνον και τη δόξα που θα κληρονομήσουν μαζί με τον σύζυγό της Τιμόθεο στην Βασιλεία των Ουρανών.
Ασφαλώς και την δική της ψυχή, και το σύζυγό της, αυτές τις δυο ψυχές, θα τις παρέλαβε ο ίδιος ο Κύριος, συνοδευόμενος από μυριάδες αγγέλων και αρχαγγέλων, χάριν του οποίου υπέμειναν τόσα σκληρά βασανιστήρια για εννιά μέρες πάνω στο Σταυρό.
Όταν οσιακώς και μαρτυρικώς παρέδωσαν την ψυχή τους στον Κύριο, ήτανε 4 Μαΐου το 283 μ.Χ.
Αν οι δαίμονες, χριστιανοί μου, πείραξαν με διάφορες μορφές την Αγία Μαύρα, είτε για να της κλονίσουν την πίστη, είτε για να την ρίξουν με απάτη στην πλάνη, με σκοπό βέβαια τελικό να την κολάσουν, δεν θα πειράζουν όλους εμάς κάθε μέρα, που ζούμε σ’ αυτόν εδώ τον κόσμο, σ’ αυτήν την τρελή εδώ εποχή μας, και μάλιστα εμάς που είμεθα, πλήρεις παθών, αδυναμιών, κακιών, πονηριών, δηλαδή με λίγα λόγια γεμάτοι από αμαρτίες;
Γι’ αυτούς τους δαίμονες λοιπόν, θα κάνουμε λόγο. Για τη δαιμονοκρατία, την δαιμονοληψία, τα τεχνάσματα των πονηρών πνευμάτων, για το ποια είναι η δύναμή τους και από ποιόν την παίρνουν. Για τα όργανά τους, και για την άμυνα που έχει η Εκκλησία, με τους εξορκισμούς, τη νηστεία, την αγρυπνία, την προσευχή, την συμμετοχή στα Άγια Μυστήρια και την εν γένει Ευαγγελική Ορθόδοξη ζωή. Και στο τέλος, πώς καθίστανται ακίνδυνοι για τη σωτηρία μας. Όλα αυτά θα τα πούμε. Στην ώρα τους το καθένα.
Πριν από όλα αυτά όμως είναι ανάγκη να κάνουμε μια γενική εισαγωγή για το ποιοι είναι οι δαίμονες και πως δημιουργήθηκαν.
Η Αγία Γραφή και η διδασκαλία των Πατέρων της Ορθοδόξου Εκκλησίας, μας διδάσκουν ότι οι δαίμονες ήσαν μία εκ των αγγελικών τάξεων, των ουρανίων, ασωμάτων, νοερών, αΰλων δυνάμεων. Και δημιουργήθησαν όπως όλοι οι άγγελοι. Από τον Θεόν. Από άπειρη αγαθότητα. Για να απολαμβάνουν και αυτοί ως λογικά όντα την μακαριότητα και την αιώνια δόξα Του.
Πλάστηκαν λοιπόν άκακοι και αγαθοί. Με ελευθέρα βούληση, με ελεύθερη δηλαδή θέληση. Και με ελεύθερη την επιθυμία τους. Δεν υπήρχε κανένα ίχνος κακίας, πονηριάς, και ακαθαρσίας μέσα τους, μέσα στη φύση τους. Διότι ο Θεός δημιούργησε αγγέλους, και όχι δαίμονες. Όλα τα δημιουργήματα του Θεού, άυλα και υλικά, πνευματικά και σωματικά, αόρατα και ορατά, πνευματικά και σωματικά, έμψυχα και άψυχα, επλάσθησαν καλά λίαν. Έτσι μας λέγει η Αγία Γραφή, στο πρώτο της βιβλίο της Γενέσεως, στο πρώτο κεφάλαιο.
Ο αρχηγός των δαιμόνων, ελέγετο Εωσφόρος, και το τάγμα του Εωσφορικό. Ήταν το πρώτο. Ήταν ο λαμπρότερος και ο σοφότερος από όλους τους αγγέλους. Έτσι τον έπλασε ο Θεός. Η ελευθερία με την οποίαν ήταν προικισμένος, αυτός, όπως και όλοι οι άλλοι άγγελοι, όλων των νοερών δυνάμεων, αυτή την ελευθερία, την στράβωσε, την διέστρεψε, και την οδήγησε σε αλαζονική ισοθεΐα. Υπερηφανεύθηκε δηλαδή με λίγα λόγια.
Και όλοι μας έχουμε υπερηφάνεια και εγωισμό. Μη μου πει κάποιος ότι δεν έχει... Αν δεν έχει είναι Άγιος και οφείλουμε να του βάλουμε μετάνοια.
Σκέφτηκε λοιπόν να ανέβη στο θρόνο του Θεού. Να γίνει από μόνος του Θεός, όμοιος με το Δημιουργό του. Προτίμησε λοιπόν την αυτοθέωση και την ισοθεΐα.
Ξέρετε τι λέμε καμιά φορά και μείς; «Ξέρεις ποιος είμαι εγώ; Ξέρεις ποια είμαι εγώ;»
Και θύσω τον θρόνον μου, επάνω των αστέρων του ουρανού, και έσομαι όμοιος τω Υψίστω, μας πληροφορεί ο προφήτης Ησαΐας. Και μάλιστα αυτό έγινε μέσα στο νού του, στη διάνοιά του, στη σκέψη του, στο λογισμό του. Γι’ αυτό και ο προφήτης Ησαΐας, λέγει του Εωσφόρου:
«Συ είπας εν τη διανοία Σου, ότι στον ουρανό αναδύσομαι και θύσω τον θρόνον μου, υπεράνω του ουρανού των ουρανών. Συ είπας». Σύ είπες μέσα στη σκέψη σου, στη διάνοιά σου, στο νου σου. Με αυτήν την αλαζονική σκέψη της ισοθεΐας, αυτοκαταστράφηκε και έπεσε σαν αστραπή απ’ τον ουρανό, όπως μας το βεβαιώνει και ο ίδιος ο Κύριος, όταν λέγει στους μαθητάς Του:
«Εθεώρουν τον Σατανάν ως αστραπή εκ του ουρανού πεσόντα.»
Έτσι έχασε το υψηλότατο ουράνιο αξιωμά του, και από φωτεινός αρχάγγελος έγινε σκοτεινότατος δαίμονας. Ο Εωσφόρος, Αρχισατανάς.
Παραβολικά περιγράφεται αυτή η αυτοκαταστροφή του Εωσφόρου και από τον Προφήτη Ιεζεκιήλ, που αναφέρεται στην καταστροφή του Βασιλέως της Τύρου.
Παράλληλη είναι η εικόνα, με την ίδια σημασία, γιατί έτσι την βλέπουν οι Πατέρες της Εκκλησίας μας.
Το δίνουμε σε μετάφραση: Υπερηφανεύθηκε η καρδιά σου και είπες «Θεός είμαι εγώ». – Εγώ.
Εγώ κάθισα στο θρόνο του Θεού.
Εσύ ήσουν υπόδειγμα τελειότητος και στεφάνι θεϊκής ομορφιάς. Ζούσες στην τρυφή του Παραδείσου του Αγίου Θεού. Φορούσες κάθε πολύτιμο πετράδι. Ήσουν άμεμπτος στην ζωή σου, απ’ την ημέρα που πλάστηκες, μέχρις ότου αμάρτησες. Επειδή ήσουν θεϊκά όμορφος, υπερηφανεύθηκες στην καρδιά σου. Έτσι η σοφία σου διεφθάρη, μαζί με την ομορφιά σου. Για τις πολλές σου αμαρτίες σε πέταξα στη γη.
Την πτώση του Εωσφόρου ακολούθησε και πλήθος άλλων αγγέλων που αποτελούσαν το δέκατο τάγμα, κατά τον Όσιο Πέτρο το Δαμασκηνό. Υπάρχουν αρκετές απόψεις γύρω από τα θέματα αυτά, της τάξεως των αγγέλων, αλλά μένουμε σ’ αυτό που μας λέγει εδώ ο Όσιος Πέτρος ο Δαμασκηνός, και ο Άγιος Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης. Και έτσι με τη θέλησή τους, όλοι τους χωρίστηκαν από τον Θεό, τον Δημιουργό και Πλάστη. Έτσι δημιουργήθηκε με προσωπική ελευθερία και βούληση το τάγμα των δαιμόνων, των πονηρών πνευμάτων, των σκοτεινών δυνάμεων.
Αν και οι δαίμονες συνειδητοποίησαν αμέσως ότι με την ανταρσία τους, δεν κατόρθωσαν να γίνουν λησταί θεότητος, - το «λησταί θεότητος» το λέγει ο Τατιανός – ωστόσο δεν μετανόησαν. Παρέμειναν αντίπαλοι και εχθροί του Θεού, κατά το Ευαγγελικόν Ανάγνωσμα.
Μη μπορώντας όμως να βλάψουν τον ίδιο το Θεό, στράφηκαν εναντίον της δημιουργίας Του. Και μάλιστα εναντίον του ανθρώπου, που ήταν το τελειότερο δημιούργημα πάνω στη γη.
Έτσι, αφού έπλασε τον άνθρωπον βέβαια κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσίν Του, έτσι με πονηρό και ύπουλο τρόπο προκάλεσε την ανθρώπινη εκείνη τραγωδία στον Κήπο της Εδέμ, με την γνωστή πτώση των Πρωτοπλάστων στην οποίαν έχουμε αναφερθεί πολλές φορές και με λεπτομέρειες.
Κατάφεραν όμως με αυτό το δόλωμα και την διαβολή – διέβαλαν τον Θεόν – με το δόλωμα της ισοθεΐας και την διαβολή - εξ ου και διάβολος – απεγύμνωσαν τον άνθρωπο απ’ την Θεία Χάρη και τον έβγαλαν από τον Παράδεισο. Και φυσικά μέχρι σήμερα το κυριότερο μέλημά τους είναι να μας κρατάνε μακριά απ’ το Θεό, εμποδίζοντας όλους μαζί και τον καθέναν από μας χωριστά, και μένα, να είμαστε μακριά από το δρόμο του Θεού, που ο Θεός μας άνοιξε με την Σταυρική Του Θυσία και με την Ευαγγελική Του διδασκαλία, με την Ανάσταση και την Ανάληψή Του.
Οι δαίμονες λοιπόν αφού έγιναν με την δική τους θέληση, - οικεία βουλήση, τονίζεται, - κακοί, μολονότι είχαν γευθεί πλούσια την Θεία Χάρη, και είχαν όλα τα αγαθά τα ουράνια και την πολλή δόξα, όπως την έχουν και σήμερα οι υπόλοιποι εκ των αγγέλων, είχαν και τη μακαριότητα, είχαν και την αγαθότητα του Θεού, τάχαν όλα, έχασαν κάθε ελπίδα μετανοίας και επιστροφής.
Λέγει ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός:
Μετά γαρ την έκπτωσιν, ουκ έστιν αυτοίς μετάνοια. Ώσπερ ουδέ τοις ανθρώποις μετά τον θάνατον. Μετά την έκπτωση των αγγέλων, δεν υπάρχει μετάνοια.
Εδώ, αν ρωτήσεις, σας εμφανιστεί ένας δαίμονας, - μη γένοιτο, κάντε το Σταυρό σας,Θεός φυλάξοι - και του πείτε
- Μετανόησε βρέ να σωθείς και συ!
Θα σου πεί
–Για να μετανοήσω εγώ; Αυτός να μετανοήσει. Αυτός φταίει. Για όλα αυτός φταίει.
Έτσι λοιπόν, μετά και τον δικό μας θάνατο, μετά την δική μας κοίμηση, μετάνοια δεν υπάρχει. Γι’ αυτό ρωτάει η Γραφή, «εν τω Άδη, τις εξομολογηθήσεταί σοι;» Ποιος μπορεί να εξομολογηθεί στον Άδη; Κανένας! Και μείς το μετατρέψαμε επί το λαϊκότερο και το λέμε: «Εν τω Άδη, ουκ έστι μετάνοια».
Οι δαίμονες χριστιανοί μου, ως λογικά όντα, έχουν νου και γνώση. Ο νους τους από την πτώση τους και μετά, σκοτίστηκε τόσο πολύ, που μισεί και την αλήθεια και το φώς. Όπως «πάς ο τα φαύλα πράσσων μισεί το φως, και ουκ έρχεται προς το φως». Όποιος λοιπόν θεληματικά και διαρκώς, αγκαλιάζει την αμαρτία και ζει μ’ αυτήν, και γι’ αυτήν, μισεί την αλήθεια. Μισεί το Ευαγγέλιο, μισεί την Εκκλησία, μισεί τα Μυστήρια. Γίνεται πολέμιος, ακόμα και θεομάχος. Γι’ αυτό και ο διάβολος στην Καινή Διαθήκη, ονομάζεται πατήρ του ψεύδους, και στο βιβλίο της Αποκαλύψεως, ο «πλανών». Και όχι μόνον, αλλά ελεύθερα και με τη θέλησή τους, θέλουν μόνον το κακό, και μόνον το κακό, - μόνον το κακό. Έχουν γνώση του Θεού και αυτό τους γεμίζει φόβο. Το βεβαιώνει και ο λόγος της Αγίας Γραφής που μας λέγει ότι τα δαιμόνια «πιστεύουσιν και φρίσσουσιν». Εσείς νομίζετε ότι πιστεύετε, και γώ; Νομίζουμε δηλαδή ότι έχουμε πίστη αληθινή; μ, αμφιβάλλω. Περισσότερο πιστεύουν και φρίττουν από μας τα δαιμόνια, παρά εμείς. Αν είχαμε πίστη ως κόκκον σινάπεως, θα μετακινούσαμε βουνά, θα πετούσαμε από πάνω μας τα πάθη, τις αδυναμίες, τις κακίες και τόσα άλλα κουσούρια και ιδιοτροπίες που έχουμε μέσα μας.
Επίσης γνωρίζουν οι δαίμονες πολύ καλά ΟΛΟΚΛΗΡΗ την Αγία Γραφή. Απέξω και ανακατωτά, - όχι σαν και μας που δεν ξέρουμε ούτε ένα εδάφιο! – και την χρησιμοποιούν όπως θέλουν. Γι’ αυτό γεμίσαμε από αιρέσεις, από πλάνες και από θεομάχους. Μετά την ενανθρώπιση του Θεού Λόγου στο πρόσωπον του Ιησού Χριστού και μάλιστα μετά την Ανάστασή Του εκ νεκρών, γνωρίζουν πλέον ότι ο Θεός είναι Τριαδικός. Πατήρ, Υιός και Άγιον Πνεύμα. Και ότι υπάρχει κόλασις που ετοιμάζεται γι’ αυτούς, και Παράδεισος, γιατί δεν ζουν ακόμα στην Κόλαση... Γιατί λέει ο Κύριος «υπάγετε», στους αμετανοήτους αμαρτωλούς, θα πεί, «υπάγετε απ’ εμού κατηραμένοι στο πυρ το αιώνιον το ητοιμασμένω τω διαβόλω και τοις αγγέλοις αυτού», δεν άρχισε ακόμη την πορεία του. Γι’ αυτό και λέμε ότι η Κόλασις είναι άκτιστος και όχι κτιστή.
Μετά την ενανθρώπιση του Θεού Λόγου λοιπόν, τα γνωρίζουν όλα αυτά. Ως εκ τούτου λοιπόν, επειδή γνωρίζουν αυτοί ολόκληρη την Αγία Γραφή, - και την Παράδοση ξέρουν, - και τους Πατέρες ξέρουν, γι’ αυτό έχουμε και δαιμονική θεολογία η οποία διαστρέφει τα πάντα. Γι’ αυτό και τόση πολεμική. Ποιο εδάφιο της Αγίας Γραφής, δεν διέστρεψαν οι αιρετικοί και οι πολέμιοι της Εκκλησίας μας. Όσοι τα παρακολουθούν αυτά φρίττουν, σηκώνεται η τρίχα της κεφαλής τους. Ο Θεός να μας λυπηθεί και να μας ελεήσει. Στερούνται λοιπόν, στερείται λοιπόν μάλλον η δαιμονική θεολογία, απ’ τη Χάρη του Αγίου Θεού, από τους ανασασμούς του Αγίου Πνεύματος, απ’ τις άκτιστες ενέργειες του Θεού, από τη Θεία Δόξα και από το Άκτιστο Φώς.
Μετά την πτώση τους οι δαίμονες, και αφού έγιναν πονηρά πνεύματα, η γνώση τους και η σοφία τους έγινε δαιμονιώδης. Αυτό το λέει ο Απόστολος Ιάκωβος. Δαιμονιώδης η σοφία και η γνώσις των δαιμόνων. Γι’ αυτό και λένε οι Πατέρες της Εκκλησίας μας «νους εξτάς του Θεού», νους ο οποίος έφυγε απ’ τον Θεόν, ή δαιμονιώδης καθίσταται ή κτηνώδης. Ή δαιμονίζεται ο νους μας, ή ζωοποιείται. Γίνεται κτήνος, ζώο. Άγριο θηρίο. Γι’ αυτό και οι γνώσεις τους είναι ατελείς και περιορισμένες γιατί, γιατί οι γνώσεις τους έχουν σχέση μέχρι το σήμερα. Μέχρι αυτή τη στιγμή που μιλάμε. Για το τι θα γίνει ύστερα από μια ώρα δεν το ξέρουν. Δεν γνωρίζουν οι δαίμονες τα μέλλοντα. Επομένως λοιπόν, να αποφεύγουμε τους ψευδοπροφήτας, έτσι; Και τα μέντιουμ, και τους αστρολόγους, και τους πνευματιστάς, γιατί πολλοί από σας και πολλοί από μας, παίρνουμε περιοδικά και ασχολούμεθα με την αστρολογία, τι γράφει για μας. Ανάλογα βέβαια με τον αστερισμό που γεννηθήκαμε, ε; Κάνουμε και τέτοιες κουταμάρες οι χριστιανοί, και δεν τις εξομολογούμεθα που δηλώνει ΑΠΙΣΤΙΑ στο Θεό! Και πίστη στα δαιμόνια. Αυτό δηλώνει! Μη λέμε και «δεν είναι τίποτα»! Οι προβλέψεις λοιπόν που κάνουν οι δαίμονες, είναι καταστρεπτικές για τον άνθρωπο, και μας λέγει ο Όσιος Πέτρος πάλι ο Δαμασκηνός ότι στις Ευαγγελικές εντολές προτρέπει ο διάβολος την παρακοή. Στη μετάνοια, προτρέπει την αναβολή, «έλα καημένε! Πάμε μεθαύριο, την άλλη, την παράλλη, τον άλλο μήνα, δεν βλέπεις ο καημένος, είναι κουρασμένος, και πονάν τα πόδια του, το κεφάλι του, η μέση του, πώς θα πάς τώρα! αντε να εξομολογηθείς τώρα, να τον βαρύνεις και συ περισσότερο!» Αλλά μετάνοια, όχι να πάμε να κάνουμε συζήτηση! Μιλάω για μετάνοια! Και μετάνοια δεν έχουμε. Με συγχωρείτε που χτυπάω το χέρι μου, αλλά δεν έχουμε μετάνοια!
Στις προϋπάρχουσες προφητείες δημιουργεί ψευδοπροφήτες. Παραμερίζει και σπιλώνει όσους από μας τέλος πάντων από τους κληρικούς παντός βαθμού και οσιοτάτους μοναχούς Αγιορείτες Πατέρες και αλλού, εργάζονται λίγο το θέλημα του Θεού, λοιπόν, τους σπιλώνει με τη συκοφαντία και στη θέση τους προβάλλει ψευδοαποστόλους και ψευδοπροφήτας, γιατί έχουμε γεμίσει και από αυτούς, αντί για τους απλούς, τους ευλαβείς και με ταπεινό φρόνημα λειτουργούς του Υψίστου, οι δαίμονες σπρώχνουν τους χριστιανούς στους ψευδοπροορατικούς, στους πλανεμένους, και στους διαβεβλημένους. Αυτά κατά τον Όσιο Πέτρο τον Δαμασκηνό, όχι δικά μου…
Ένα είναι το βέβαιον, ο Σατανάς με την ατελή γνώση που έχει, απ’ το σκοτάδι της ανταρσίας και της υπερηφάνειας που τον έχει υπερκαλύψει, δε γνωρίζει το εξής, δεν γνωρίζει την φύση του ανθρώπου. Αυτό το κατ’ εικόνα και το καθ’ ομοίωσιν του διαφεύγει. Το τριμερές της ψυχής επίσης. Και πολύ περισσότερον βέβαια δεν γνωρίζει την φύση εκείνου του ανθρώπου που βαπτίζεται Ορθόδοξος Χριστιανός. Ούτε μέσα στο βάθος βάθος της καρδιάς του ανθρώπου μπορεί να εισέλθει όπου βασιλεύει η Χάρις μετά το Άγιον Βάπτισμα. Ούτε και από πιο πάθος νικιέται η ψυχή μας, το ξέρει. Προσβάλλει το νου μας, μας βάζει κακούς λογισμούς, πονηρούς, αισχρούς, εμπαθείς δηλαδή, φιληδονίας, φιλαργυρίας, κενοδοξίας, κατακρίσεως, φθόνου, ζήλειας, - υπάρχει κανένας που να μην ζηλεύει; εγώ πάντως ζηλεύω – αλλά αγνοεί παντελώς αν θα θερίσει ή δεν θα θερίσει τους καρπούς της αμαρτίας. Οπότε και επιμένει στην προσβολή, και περιμένει, διότι ο διάβολος δεν νυστάζει.. δεν κοιμάται, περιμένει, και συνεχώς μας βομβαρδίζει με ένας είδος λογισμό, και λέμε πολλές φορές στον πνευματικό «μου έχει γίνει μανία αυτή η σκέψη μέσα μου, πάει να με καταστρέψει».. Τόσο πολύ επιμένει ο διάβολος. Μέχρι που να μας ρίξει. Εάν εμείς βέβαια δε ζητήσουμε την κατάλληλη βοήθεια από τον Θεόν, στον πνευματικό, στο μυστήριο.
Από τις αντιδράσεις λοιπόν και των λόγων μας, και των κινήσεων του σώματος, και από τα έργα μας, τότε και μόνον διαπιστώνει σε ποιο πάθος πέφτει η ψυχή μας και αρχίζει ισχυρότερα τότε να μας πολεμάει.
Έλεγε ο πατήρ Εφραίμ ο Κατουνακιώτης, ότι του έλεγε ο γέροντάς του και παππούς μου, Ιωσήφ και προπάππους για σας, οσιότατος Γέρων Ιωσήφ, ο θεόπτης και μεγάλος ησυχαστής, ότι είτε έχεις μέσα σου τον Παράδεισο, είτε έχεις μέσα σου την Κόλαση, να μην το ξέρει κανένας. Μην το προδίδεις, μην το βγάζεις προς τα έξω, θα σε πολεμήσει ο διάβολος. Θα σε κτυπήσει αλύπητα. Είτε για το ένα, για να στο αφαιρέσει, είτε για το άλλο για να στο κάνει χειρότερο.
Το γενικό συμπέρασμα είναι ότι οι δαίμονες δεν έχουν καμιά δυνατότητα προγνώσεως του μέλλοντος, - το είπαμε και πριν.
Ο Μέγας Αντώνιος μας πληροφορεί ότι οι δαίμονες προσποιούνται ότι έχουν την ικανότητα να προλέγουν, αλλά κανένας από μας όμως τους φιλοτίμους εργαζομένους πιστούς Ορθοδόξους Χριστιανούς, δεν πρέπει να τους δίνει σημασία ή να τους εμπιστεύεται.
Οι δαίμονες, ναι μεν είναι άυλα σκοτεινά πνεύματα, είναι όμως παχύτερα των αγγέλων και λεπτότερα από μας. Έχουν σώμα τραχύ, σκληρό, και καμιά φορά στην αφή των αγίων, όταν οι Άγιοι μας περιγράφουν την πάλη τους με τα δαιμόνια, λένε ότι, έχουν την αίσθηση ότι πιάνουν δέρμα από γουρούνι. Με σκληρές τις τρίχες που τους αγκυλώνουν, και τόσο σκληρό είναι το δέρμα, η εξωτερική τους εμφάνιση. Γουρουνίσιο το δέρμα. Γι’ αυτό και ο Κύριος επέτρεψε στο θαύμα των Γαδαρηνών να μπουν οι δαίμονες, η λεγεώνα των δαιμόνων, μέσα στα γουρούνια. Και κείνα ρίχτηκαν στη λίμνη, στη θάλασσα και πνίγηκαν. Συνήθως εμφανίζονται μετασχηματιζόμενοι και σε άγγελοι φωτός. - Μη δείτε καμιά φορά κανέναν άγγελο και τον προσκυνήσετε.. - Συνήθως εμφανίζονται είπαμε σε αυτό το πράγμα, ή εμφανίζονται τώρα. Μη σας τρομάξουν, δε θα εμφανιστούν σε μας. Αυτό θα εμφανιστούν στους Αγίους, και εμφανίζονται στους Αγίους. Σε μας όχι. Και έτσι λοιπόν να κοιμηθείτε ήσυχα σήμερα το βράδυ και κάθε βράδυ. Πως εμφανίζονται; Ως φίδια, ως δράκοντες, ως λιοντάρια, ως σκορπιοί, ως τράγοι, και άλλα. Ως ταύροι, ως κοράκια και ως τερατόμορφα ζώα. Και αυτό το τερατόμορφα ζώα, με τα κέρατα, τα παράξενα ζώα, θα πούμε και πάλι ένα μαρτυρολόγιο.. για να δείτε ότι και εις τους μάρτυρες όπως και στην Αγία Μαύρα, εμφανίστηκαν οι δαίμονες με διάφορους τρόπους, έτσι λοιπόν έχουν εμφανιστεί στο μαρτύριο, ή στη φυλακή των μαρτυρίων, ή κατά την διάρκεια κάποιων βασανιστηρίων, να εμφανίζονται είδαμε, για να κλονίζουν ακριβώς την πίστη του αγωνιζομένου μάρτυρος που θέλει να κερδίσει την αιωνιότητα.
Η μεγαλομάρτυς Αγία Μαρίνα, έζησε και μαρτύρησε στις 17 Ιουλίου του 4ου αιώνος μ.Χ. Νωρίς η Αγία έμεινε ορφανή από μητέρα. Τότε ο πατέρας της Εδέσιος που ήτο ιερεύς των ειδώλων, την εμπιστεύθηκε σε κάποια γυναίκα για να την μεγαλώσει, που ήταν όμως κρυπτοχριστιανή. Έτσι η μικρή Μαρίνα πήρε πολύ καλή χριστιανική ανατροφή, και με ζωντανή την πίστη στο Χριστό, που δεν άργησε να δώσει τους καρπούς των αρετών της και του μαρτυρίου.
Ο πατέρας της όταν το έμαθε την μίσησε φοβερά αλλά γρήγορα πέθανε.
Δεκαπεντάχρονη ήταν η Μαρίνα όταν την συνάντησε μια μέρα στην πόλη ο έπαρχος της Πισιδίας Ολίμβριος, ο οποίος θαμπώθηκε τόσο πολύ από την αγνή ομορφιά της, ώστε από τον σφοδρότατο σαρκικό πόθο που του δημιουργήθηκε μέσα του, θέλησε να την κάμει γυναίκα του. Διέταξε αμέσως να την φέρουν μπροστά του. Θύμωσε όμως πολύ μόλις άκουσε ότι η Μαρίνα ήταν χριστιανή. Άρχισε με κολακίες και καλοπιάσματα. Της υποσχέθηκε ότι θα την κάνει πρώτη αρχόντισσα της επαρχίας του, αρκεί να αρνηθεί την πίστη της και να θυσιάσει στα είδωλα.
Μάταιος ο κόπος. Η Μαρίνα παράμενε ακλόνητη στην πίστη της για τον Χριστό. Ο έπαρχος τότε την έκλεισε στην φυλακή και διέταξε να την βασανίσουν σκληρά, μέχρις ότου ομολογήσει ότι ασπάζεται την θρησκείαν των ειδώλων. Εκείνη όμως δυναμωμένη από την πολλή προσευχή στο όνομα του Ιησού Χριστού αντιμετώπισε όλα τα βασανιστήρια με αξιοθαύμαστη υπομονή.
- Χριστέ μου ελέησέ με. Κύριε Ιησού Χριστέ δυνάμωσέ με στην πίστη. Χριστέ μου ελέησέ με και χάρισέ με υπομονή μέχρι το τέλος.
Βλέποντας λοιπόν ο διάβολος πως δεν κατάφερε να λυγίσει την πίστη μιας τρυφερής δεκαπεντάχρονης παιδούλας διά μέσου του Ολιβρίου και των βασανιστηρίων, απεφάσισε να την πολεμήσει ο ίδιος.
Προκάλεσε αμέσως ένα δυνατό σεισμό στο δεσμωτήριο, όπου ήταν φυλακισμένη η Μαρίνα, μεταμορφώθηκε σε άγριο θηρίο και εμφανίστηκε μπροστά της βγάζοντας ένα τόσο απαίσιο μουγκρητό που της γέμισε τρόμο, ενώ τα μάτια του πετούσαν φλόγες, φωτιές.
Για μια στιγμή φοβήθηκε η μικρή Μαρίνα, αλλά αμέσως άρχισε να φωνάζει για βοήθεια, το παντοδύναμο όνομα του Ιησού Χριστού, ενώ συγχρόνως έκαμε και σημείον του Σταυρού. Αυτό ήταν. Το όνομα του Ιησού Χριστού και ο Σταυρός έδιωξαν το φοβερό εκείνο θηρίο που εξαφανίστηκε αμέσως από μπροστά της.
Η μικρή Αγία και Μάρτυς, δόξασε τότε τον Θεό, και ετοιμάστηκε με προσευχή για άλλες επιθέσεις από μέρους του διαβόλου. Και πράγματι.
Ύστερα από αρκετή ώρα έρχεται και πάλι ο Σατανάς, αλλά σαν μαύρος σκηλάνθρωπος με κέρατα και ουρά.
Δυναμωμένη από την προηγούμενη νίκη της, και με όπλο το όνομα του Ιησού Χριστού, τον άρπαξε από τα κέρατα και με ορμή τον κτύπησε πάνω στα βράχια του δεσμωτηρίου.
Ταυτόχρονα πιάνει ένα σφυρί που βρέθηκε δίπλα της, και άρχισε να τον κτυπά με δύναμη στο κεφάλι και στην πλάτη. Ντροπιασμένος για δεύτερη φορά ο διάβολος, εξαφανίστηκε αφήνοντας πίσω του βρώμα και δυσωδία. Όταν διαλύθηκε αυτή η δυσωδία, η φυλακή της πλημμύρισε από ολόλαμπρο διάχυτο φώς, και στην άκρη μιας πέτρας που είχε και έναν μικρό ξύλινο Σταυρό, - πιθανόν να το είχαν αφήσει οι μάρτυρες που είχαν προηγηθεί στο ίδιο δεσμωτήριο, εμφανίστηκε ένα ολόλευκο περιστέρι, που με πολύ γλυκιά φωνή και ως ουράνια μελωδία την μακάρισε σαν πιστή δούλη του Κυρίου, που νίκησε με τ’ όνομά Του την πίστη και την υπομονή της, τα σκληρά βασανιστήρια και την μοχθηρία των πονηρών πνευμάτων.
Και κατέληξε: Ήλθε πλέον η ώρα, να πάρεις το αμαράντινο στεφάνι της Θείας Δόξης του Κυρίου.
Και όντως την άλλη μέρα, στις 17 Ιουλίου όπως είπαμε του 4ου μ.Χ. αιώνος την απεκεφάλισαν. Αυτό ήταν το μαρτύριον και η ζωή της δεκαπεντάχρονης μεγαλομάρτυρας Αγίας Μαρίνας.
Είδαμε λοιπόν χριστιανοί μου στην πράξη πώς οι δαίμονες μεταμορφώνονται σε τέρατα φοβερά, και μάλιστα σε μια δεκαπεντάχρονη κοπελίτσα, λίγο πριν απ’ το τελικό της μαρτύριο, τον αποκεφαλισμό της. Τα γεροντικά, οι βίοι των αγίων και η πολύτιμη πείρα, των Αγιορειτών Πατέρων έχουν πολλά να μας διδάξουν, και να μας προσφέρουν αποδείξεις για τέτοιου είδους εμφανίσεις των πονηρών πνευμάτων.
Θα δούμε και μείς κάποια ελάχιστα γεγονότα από αυτά που είδαμε και ακούσαμε στα σαράντα οκτώ χρόνια της ιερατικής μας διακονίας.
Βέβαια κάποια πράγματα που ήσαν όντως φοβερά και τρομακτικά, τα είπαμε σε κείνη την πενταετία, αλλά κατά την διάρκειαν μόνον ενός έτους. Ύστερα ασχοληθήκαμε με άλλα θέματα περισσότερον πνευματικά. Όπως ήταν το Συμβουλευτικό Εγχειρίδιο του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου, τον Αόρατο Πόλεμο και άλλα. Θα τα ξαναπούμε αυτά, σε όσο καιρό μας δίδεται βέβαια, ανά δεκαπέντε, διότι την επομένη Τετάρτη θα μιλήσει ο πατήρ Δημήτριος, τη μεθεπομένη Τετάρτη πάλι, 31 του μηνός θα συνεχίσουμε, και θα πούμε έτσι πολλά όσα θα μας δώσει ο Πανάγιος Θεός.
Πριν προχωρήσουμε όμως σε άλλα στοιχεία των πονηρών πνευμάτων, θέλω να σας πω δυο λόγια για την Ευαγγελική Περικοπή της Χαναναίας. Της δυστυχισμένης εκείνης μάνας που φώναζε παρακλητικά στον Σωτήρα Χριστό, θα κάνουμε και ειδικό κήρυγμα, γι’ αυτήν, γι’ αυτό το θαύμα, «Ελέησόν με Κύριε, Υιέ Δαυΐδ, ότι η θυγάτηρ μου κακώς δαιμονίζεται». Να ελεήσεις ΕΜΕΝΑ, που το παιδί μου είναι δαιμονισμένο. Αυτό να το ξανασκεφθείτε πολύ, να ελεήσεις ΕΜΕΝΑ που το παιδί μου έχει πέσει στα ναρκωτικά, να ελεήσεις ΕΜΕΝΑ που το παιδί μου έχει πάρει στραβό δρόμο, να ελεήσεις ΕΜΕΝΑ που τα άλλα τα παιδιά μου είναι έτοιμα να το διαλύσουν με δυο και τρία εγγόνια. Ελεώντας εμένα ελεείς και κείνους. Όσα από πόσα πλάσματα έτσι από κακή προαίρεση και αντίδραση και επήρεια και προσβολή των πονηρών πνευμάτων υπέπεσαν σε λάθη. «Ελέησόν με Κύριε Υιέ Δαυΐδ, Ιησού Χριστέ ελέησόν με. Το παιδί μου υποφέρει, Ο αδελφός μου έχει καρκίνο. Στο γείτονά μου έχει έλθει σκλήρυνση κατά πλάκας και είναι άγιος άνθρωπος. Ελέησόν με. »
Ο Ευαγγελιστής Μάρκος στο έβδομο κεφάλαιο για το ίδιο γεγονός λέει ότι η θυγάτηρ αυτής είχε πνεύμα ακάθαρτον. Άρα ήτο δαιμονισμένο το παιδάκι. Και συνεχίζει ο ίδιος ο Ευαγγελιστής ο Μάρκος και λέει το εξής: Όταν βέβαια «δια την πίστην σου ύπαγε» όταν της είπε ο Χριστός, «εξελύληθε το δαιμόνιον εκ της θυγατρός. Και απελθούσα εις τον οίκον αυτής», και όταν πήγε στο σπίτι της, βρήκε το παιδίον, βρήκε το παιδάκι της, πάνω στο κρεβάτι καθισμένο και ελευθερωμένο από την κατοχή των δαιμόνων.
Βέβαια όλα όσα θα πούμε θα βασίζονται στον λόγον του Θεού. Κατά κύριον λόγο στο Ευαγγέλιον, «που ουκ έστι κατ’ άνθρωπον», όπως μας λέγει ο Απόστολος Παύλος στην προς Γαλάτας Επιστολήν. «Ουκ έστιν κατ’ άνθρωπον», το Ευαγγέλιον. Και «πάσα Γραφή θεόπνευστος». Δεν υπάρχει ούτε ένα λάθος, ούτε ένα ψεύδος μέσα στην Αγία Γραφή, ούτε μία απάτη, είναι όλα αλήθεια, πέρα για πέρα. Που δεν χρειάζεται αμφισβήτηση. Αν την αμφισβητούν άλλοι, με γεια τους, με χαρά τους. Για μας κάθε λόγος, είναι ζωή, είναι φως, είναι σωτηρία.
Η Ιερά λοιπόν Παράδοσις, η Αγία Γραφή, οι λόγοι των μεγάλων και Θεοφόρων Πατέρων της Εκκλησίας μας, είναι λόγος Θεού, είναι το ύδωρ το ζόν. Το επαναλαμβάνω, είναι αλήθεια, το φως, η ζωή. Είναι η Ανάστασις που μας ανασταίνει εκ της πτώσεως, εκ της αμαρτίας και μας δίδει την ουράνια χαρά της Βασιλείας του Θεού.
Άρα δεν τίθεται το ερώτημα αν υπάρχουν δαιμόνια.. Υπάρχουν και παραϋπάρχουν και το αποδείξαμε. Βέβαια η προσπάθεια τώρα μέσων των παραμορφωμένων σήμερα και κακώς πληροφορημένων ανθρώπων από τα διάφορα παράθυρα που βγαίνουν των τηλεοράσεων, από τους διάφορους κουλτουριάρηδες της εποχής μας, όλοι τους θέλουν να αποδείξουν ότι δεν υπάρχει διάβολος. Σιγά σιγά θα μας πουν ότι δεν υπάρχει και Θεός. Θα μας το πουν και αυτό. Αλλά ποιος είπε ότι δεν υπάρχει ο Θεός; Ο άφρων! Είπε άφρων εν τη καρδία αυτού «ουκ έστι Θεός». Ο άφρων είναι. Γεμίσαμε από άφρονες και από τρελούς.
Τι είναι οι δαίμονες το ξαναείπαμε. Ξεπεσμένοι άγγελοι μαύροι πλέον. Ακάθαρτα πνεύματα που τα χαρακτηρίζουν τρία πράγματα. Η υπερηφάνεια, η λαγνεία, και η ανθρωποκτονία. «Ο διάβολος ανθρωποκτόνος ην απ’ αρχής», μας λέγει ο Άγιος Ιωάννης ο Ευαγγελιστής.
Και δω βέβαια θα σταματήσουμε για να συνεχίσουμε με τη χάρη του Θεού, ύστερα από δεκαπέντε μέρες, λέγοντας και ό,τι άλλο επιπλέον χρειάζεται, γιατί και τα εισαγωγικά, μας είναι απαραίτητα για να μπορέσουμε να καταλάβουμε όλα όσα θα πούμε με τη Χάρη του Θεού στη συνέχεια αυτών των κηρυγμάτων. Δεν θα πούμε βέβαια … συνοπτικά ό,τι μπορούμε γιατί μεσολαβεί και η Μεγάλη Σαρακοστή. Τεσσαρακοστή έχουμε ακολουθίες πολλές, έχουμε τις ευκαιρίες των προηγιασμένων Θείων Λειτουργιών, υπάρχουν και οι Χαιρετισμοί, υπάρχουν και οι Κυριακές, και έτσι όπως κάθε χρόνο διακόπτουμε την Μεγάλη Σαρακοστή, και συνεχίζουμε μετά την Κυριακή του Θωμά, μέχρι τέλος Μαΐου. Ύστερα πάλι απ’ την αρχή απ’ τον Οκτώβριο και μετά, και ούτω καθεξής, έτσι; Αλλά αν όμως κάθε φορά τον λόγον του Θεού που τον ακούμε τον κάνουμε πράξη και εφαρμογή στη ζωή μας, τότε ασφαλώς πολλά θα είναι τα κέρδη μας.
Αύριο γιορτάζει ο Μέγας Αθανάσιος μαζί με τον Άγιο Κύριλλο, και αυτοί και οι δυό τους Πατριάρχες Αλεξανδρείας. Ο Άγιος Αθανάσιος επειδή ήτανε πνευματικοπαίδι, ας το πούμε, ως πνευματικοπαίδι ήταν αληθινό, υποτακτικός του Μεγάλου Αντωνίου, έγραψε για τον Μεγάλο Αντώνιο, επομένως έγραψε και όλα όσα είχαν σχέση με τον πόλεμο αυτό, των δαιμόνων. Υπάρχει σχετική βιογραφία, ο Μέγας Αντώνιος, σύμφωνα με εκείνα τα οποία έγραψε και μας παρέδωσε ο Μέγας Αθανάσιος. Όσοι το διαβάσουν βέβαια θα τους είναι πολύ χρήσιμο και ωφέλιμο.
Μην ξεχνάτε να μελετάτε τας Γραφάς, την Αγία Γραφή, την Καινή Διαθήκη, το Ψαλτήρι, μην ξεχνάτε να κάνετε προσευχή πρωί και βράδυ. Μην ξεχνάτε το δεκάλεπτο, ενισχύεσθε ο ένας από τον άλλον, όλοι μαζί για τον έναν και ο ένας για όλους. Παρακαλώ πολύ μην τα ξεχνάτε αυτά.
Το "Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με" είναι ασπίδα και θώρακας για οποιαδήποτε επίθεση των δαιμόνων. Η οποία επίθεση βέβαια αρχίζει από τους λογισμούς, αρχίζει από το νου, για να κατέβη στην καρδιά να γίνει από κει εν συνεχεία αδυναμία και πάθος.
Οι επιθέσεις των δαιμόνων υπάρχουν και στο περιβάλλον, πρώτα στο οικογενειακό. Από όλους όσους έχουμε μέσα στο σπίτι, που όλοι χωρίς να το θέλουμε και χωρίς να το θέλουν, καμιά φορά όλοι μας και κείνοι και μείς, υποπίπτουμε στις επιθέσεις και στις διαβουλές των δαιμόνων και δημιουργούμε καταστάσεις που μας είναι καταστρεπτικές και για μας και για κείνους. Και αυτό να το προσέξουμε. Τι θα κάνουμε; "Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με".Ύστερα έχουμε κατόπιν το ευρύτερο περιβάλλον, το επαγγελματικό και το κοινωνικό, έχουμε και κει, από κει, επιθέσεις των δαιμόνων. "Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με".
Θώρακας λοιπόν η προσευχή, θώρακας η μετάνοια, τα δάκρυα, η συντριβή, η ταπείνωσις, η Θεία Λειτουργία, η Θεία Λατρεία, η Ιερά Εξομολόγησις με συναίσθηση και συντριβή, το επαναλαμβάνω, με συναίσθηση και συντριβή, και η συμμετοχή μας στα Πανάγια σωστικά μυστήρια. Στο Ποτήριον της ζωής.
Μετάνοια λοιπόν και ευχή.
Με αυτό το συμπέρασμα και μ’ αυτές τις δυο λέξεις θα κλείσουμε για να επανέλθουμε πρώτα ο Θεός την επομένη Τετάρτη, και κατόπιν εν συνεχεία την επομένη και την επομένη, όπως μας βοηθήσει ο καλός Θεός, μέχρι που να φθάσουμε και να μπούμε, να μας αξιώσει ο Θεός, να ζούμε, να ζούμε, γιατί δεν ξέρουμε τι θα γίνει ύστερα από μια ώρα, όπως είπαμε και πριν, να μας αξιώσει λέει ο Θεός να μπούμε στην Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή.
Δόξα σοι ο Θεός…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου